Rus klasiklerini gerçek anlamda anlayarak okuyabilmek için, bu dile vâkıf olunması gerekir. Sovyet Satranç Ekolü'nün en önemli temsilcisi olarak gösterilen (!) 11. Dünya Şampiyonu da tam da bu sebeple, bambaşka harflerden oluşan dili öğrenmiş ve Sovyet döneminin zengin içeriğine, o ülkenin en önemli temsilcilerinden bile daha fazla ilgi göstermiştir:
Fischer-Taimanov
Adaylar Çeyrek Finali / 2. Oyun
Vancouver 1971

"...Oyundan sonra Bobby'ye devamyolunun 'hazırlık' mı olduğunu sordum. Fischer, mütevazı bir şekilde, fikrin kendisine ait olmadığını, Nikitin'in monografında rastladığı 12 A1c3! hamlesinin ilgisini çektiğini dile getirdi. Bir Sicilya uzmanı olan benim, Fischer'in yabancı dilde yayımlanmış kitaptan ortaya çıkardığı, yurttaşımın teorik açıdan önemli fikrini gözden kaçırmış olmam şaşırtıcı!" (Mark Taimanov).
Hangi dilde yayımlanmış olursa olsun, bilgi şüphesiz esas olan. Yine de Batılı çevrelerin satrancın altın çağına ait hazineden uzak kalması ortada durmakta olan bir sorun.
"Izbrannye Partii" başlıklı muhteşem kitapları hamleler ardında sunulmuş öğretici analizler eşliğinde okuyabilmenin tadı başka. Tam da bu sebeple,
"Boleslavsky'nin Seçilmiş Oyunları" kitabını yayımlandıktan tam 36 yıl sonra edinmek istedim.
Isaac Boleslavsky, günümüzde en çok açılış teorisine yaptığı katkılarla hatırlanıyor. Evet, doğru; Ukraynalı Usta'nın Şah-Hint ve Sicilya Savunması'nda bilhassa Siyah için ortaya koydukları, günümüzün olmazsa olmazı olarak kabul edilen dinamik oyuna ışık tutuyor. Ancak birkaç gündür elimden bırakamadığım kitaptan edindiğim izlenim, Boleslavsky'nin inisiyatif peşindeki oyunu. Agresif açılışlar ya da fedalı oyun değil sözünü ettiğim, bu bir satranç mentalitesi.
Yakın zamanda yayımlanacak ve heyecanla beklenen dört ciltlik Paul Keres
kitaplarının yazarı Jimmy Adams, Boleslavsky'nin eserinde editör ve çevirmen rolünü üstlenmiş. Caissa Books'un bir daktilonun tuşlarından çıktığı izlenimini veren sayfa tasarımı, günümüz gözüyle biraz tuhaf gelse de, birkaç sayfa çevirdikten sonra kendinizi âdeta o yıllarda buluyorsunuz.
Paylaşımı bir oyun ve bir anlatıyla tamamlayayım:
"Benim için satrançta ideal olan her zaman Isaac Boleslavsky'nin stili olacaktır. Çağdaş satranç oyuncuları arasında strateji, taktik, mantık ve hayal gücünü bu kadar iyi birleştiren başka kim var?" (Svetozar Gligori?)
Oyun: Boleslavsky-Steiner, Saltsjobaden 1948:
https://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1163004

- Isaac Boleslavsky, Selected Games, Jimmy Adams (Caissa Books, 1988)