"Gölgelerin Teorisi"

Günümüzün tartışmalı isimlerinden Soner Yalçın'ın "Teşkilatın İki Silahşoru" kitabının, bana en akıcı gelen eser olduğunu söyleyebilirim. Elbette ki yazarın güçlü bir kaleme sahip olması önemli bir etken; ancak sanırım beni esas cezbeden, gerçek yaşamların, kurgusal biçimde sunulması, olayların dozunda dramatize edilmesi oluyor.

"Dünya Satranç Şampiyonu Alexander Alekhine, 24 Mart 1946 tarihinde Estoril, Portekiz'deki otel odasında ölü bulunur. Sandalyesine yaslanmış şampiyonun üzerinde paltosu, önünde yemeği ile pek de ötesinde sayılmayacak mesafede satranç takımı bulunur.
 

Otopsi raporunu inceleyen doktor, şampiyonun yemeğin boğazına takılması sonucunda boğularak yaşamını yitirdiğini raporlar. Ancak Alekhine'in sözü geçen fotoğrafının tuhaf bir biçimde teatral olması, çokça kişide şüphe uyanmasına sebep olur. Üstelik II. Dünya Savaşı sırasında Alekhine'in faaliyetleri hakkında söylentiler de bulunmaktadır. Alekhine gerçekten de Yahudi satranç oyuncularının seviyesizliği hakkında bir yazı dizisi kaleme almış mıdır? Üst rütbeli Nazi memurlarıyla birlikte çekildikleri fotoğrafları bulunmakta mıdır?"

Paolo Maurensig hakkında sevgili Tarık Selbes sayesinde bilgim oldu. Yakın zamanda vefat eden İtalyan yazarın "Lüneburg Varyantı" isimli kitabının dilimize çevrildiğini de öğrendim ve onu edinerek yola koyuldum. Aynı yazarın, gizemli Mir Sultan Khan'ın ilginç yaşam öyküsünün konu edindiği "Game of the Gods" kitabı da sırasını bekliyor.

Dünya Şampiyonları arasında en enteresan yaşam öykülerinden biri Alekhine'e ait olunca, Maurensig kurgu romanını hangi kahraman etrafında şekillendireceğine pek de zorlanmadan karar vermiş olmalı. 

Satrancın yaşamın küçük bir yansıması olması kadar, kahramanlarının da karizmatik ve gizemli karakterlerden oluşması, yazarlara harika fırsatlar sunuyor. "Gölgelerin Teorisi"ni okuduktan sonra, bu fikrim değişecek mi, çok merak ediyorum.

- Theory of Shadows, Paolo Maurensig (Picador, 2019)