Leonard Barden ve "Puanlı Satranç"


Bir öğretmenin en büyük başarısı, öğrencisine kendi başına çalışma sevgisini aşılayabilmek olmalı. Sosyal ortamdan, ya da dikkatinizi dağıtabilecek hemen her şeyden uzaklaşabilmek bu devirde pek de kolay olmasa gerek. Üstelik başarı ve başarısızlığın, bazen kritik bir konumda alınan tek bir kararla belirlendiği satrançta yeterli motivasyonu bulabilmek herkesin harcı değil. Satrançta bu zorlu görevi keyifli kılabilen uygulamalardan biri, "Puanlı Satranç".

Satrançsever'in içeriğini planlarken, yer vermek için aklımıza ilk getirdiğimiz köşe "Puanlı Satranç"tı. Çok uzun olmayan güncel turnuvalardan bir oyun, ya da o sayıda hakkında bir makale yayımlanan geçmişin ustasına ait bir parti en arka sayfalarda yerini alırdı. Sunulan karşılaşmanın öğretici değere sahip olabilmesi için, kuvvetli hamlelere yüksek puan vermek yeterli olmaz; fikrin inceliklerinin okura kısa ama öz bir biçimde anlatılması gerekirdi.

Geçtiğimiz günlerde, uzun soluklu köşe yazılarıyla satranç gazeteciliğinin duayeni Leonard Barden'in 1957 yılında yayımlanmış "Satrancınız Ne Kadar İyi?" isimli kitabı elime geçti. Aslında bez-ciltli kapağa sahip, biraz sararmış ama tarih kokan sayfaları gördüğümde âdeta büyülenerek, içeriğin önemi benim için aniden ikinci sıraya düşüyor. Fakat edindiğim kitabın bir puanlı satranç derlemesi olduğunu görünce gerçekten de çok sevindim. 

Barden 35 oyunu aşağıdaki başlıklar altında toplamış:
- Merkezin Kontrolü
- Gelişim Üstünlüğü
- Konumsal Oyun
- Hücum Oyunu
- Savunma Sanatı
- Kombinezonlar
- Sıkıştırma Tekniği
- Oyunsonları

Okurun her bir oyunda toplayabileceği en fazla 50 puan bulunuyor. Kitabı çalışma kaynağı olarak kullanacak satrançsever için, hamlelerin üzerini kapatabileceği ufak bir kağıt ve seçimlerini not edebileceği bir defter faydalı olacaktır. Oyunun sonunda toplanan puanlar ise, okurun düzeyinin hangi seviyeye tekabül ettiğini gösterir. 45-50 (usta düzeyi), 40-44 (İngiliz Şampiyonası'nda iyi bir skor), 35-39 (Hastings Premier standardı) gibi. Anlaşılan Barden, oyunlarına birçok farklı ismi konuk etse de kitabını esas olarak İngiliz satrançseverler için kaleme almış. 

İkinci oyun Mangini-Kotov, 1957 partisinden örnek bir konum:


20 Kfd1 sonrasında

20...Vf6
4 puan! Beyazın son hamlesi bir tuzak içeriyordu: 20...Axb4 karşısında 21 cxb4 Kxc4 22 Axc4 ve takiben 23 Axd6 devamyolu sonrasında Beyazın feda edilen vezir karşısında yeterinden fazla materyeli olurdu. Şimdi ise Siyah rakibini ...Ae5-d3 manevrasıyla tehdit etmektedir.

Puanlı satranç yalnızca tek başına yapılacak çalışmalarda keyifli olan bir uygulama değil. Bu tür etkinlikler grup çalışmalarını da eğlenceli hale dönüştürebiliyor. Hele, sonunda en fazla puan toplayana küçük bir ödül de varsa!

- How Good is Your Chess?, Leonard Barden (D. Van Nostrand Company, Inc. 1957)
  • 2013/1 Sokak No:2 Ege Apartmanı Daire:10 Bostanlı - İzmir / TÜRKİYE
  • +90 536 357 31 56
  • info@analizsatranc.com

PlatinMarket® E-Ticaret Sistemi İle Hazırlanmıştır.